Munduko Geoparkeen Sarearen Batzarra: lankidetza ikur gisa

2025-10-01

Munduko Geoparkeen Sarearen Batzarra: lankidetza ikur gisa

Munduko Geoparkeen Sarea (GGN) bi urtean behin biltzen da sareko kide diren geoparkeetako batean. Aurten anfitrioia Txileko Araucania eskualdean dagoen Kütralkura geoparkea izan da. Lehenago, 2023an, Marokoko M 'Goun geoparkean egin zen, eta lehenago, Koreako Jejuko geoparkean.

Gaur egun, sareak 50 herrialdetan  sakabanatutako 229 geoparke ditu, baina konferentzia honetan beste 11 geoparke berri sartzea onartu da. Horiek, Unescoren Batzar Orokorrean berretsi ondoren, sarean sartuko dira eta lehendik daudenekin bat egingo dute. Munduko Geoparkeen XI. Konferentzia irailaren 8tik12ra ospatu da Txileko Temucoko Unibertsitate Katolikoan.

Ohikoa da konferentziaren bezperan Ice breaker bat egitea, hau da, harremanetan hasteko ekitaldia. Bertan, parte-hartzaileek bidaia luzeak egin ondoren, beste geoparke batzuetako kideekin elkartzen dira, normalean folklore-emanaldiren baten inguruan eta ingelesezko lehen hitzak ahoskatzen laguntzen duen kopa bat eskuetan. Oraingo honetan eszenatokia ezin ikusgarriagoa izan zen; Temucoko Pablo Neruda Trenbide Museo Nazionala. Azpiegitura ikusgarri honetan antzinako tren-makinak eta bagoiak erakusten dira eta horietako batzuk bisitagarriak dira, hala nola Txileko presidenteen bagoia.

Konferentziari hasiera emateko, tokiko agintariek, alkateek, gobernadoreek, presidenteek... hartzen dute hitza. Irailaren 8ko irekieran, Araukaniako gobernadore Jorge Saffirio Espinozak hitzaldi ahaztezina eman zuen, bertan zeuden guztiak hunkitu zituelarik. Geoparkeak bakea eraikitzeko esparru gisa nabarmendu zituen eta zeregin horretan duten garrantzia azpimarratu zuen, gaur egun Palestinako herriaren kontrako sarraskiak erakusten digun moduan.

Une horretatik aurrera, aurkezpen tematikoak hasten dira, eta horiekin batera areto batetik bestera korrika egiteko estresa, paperean zirriborratutako programari eutsita. Hitzaldia hainbat aretotan banatu ohi da, aurkezpenak, tokiko garapen, geoturismoa, hezkuntza, kontserbazioa eta aldaketa klimatikoa bezalako gaien arabera, adibidez, eta 15 minuturo aurkezpenak egiten dira areto bakoitzean.

Hori guztia geoparkeak sustatzeko gune den Geofair azokari gainjartzen zaio, non Mundiko Geoparkeen Espainiako Sareak stand bat jartzen duen, parte-hartzaile bakoitzaren ordutegien arabera txandaka artatutako dena... Erokeria! Baina borondatea dagoenean, funtzionatzen du. 

Eskualde-sareek ere badute biltzeko tartea. Europako (EGN), GEOLAC (Latinoamerika eta Karibe) eta Asia-Pazifikoa sareek bilera propioak dituzten arren, aukera horretaz baliatzen dira premiazko edo unean uneko gairen bat aztertzeko. Hitzordu garrantzitsuenetako bat GGNren Batzar Orokorra da. Bertan geoparke bakoitzeko ordezkari ofizial batek parte hartzen du, eta hurrengo lau urteetarako estrategiari, urteko aurrekontuari edo karguen hautaketari buruzko erabaki nagusiak hartzen dira (lehendakaritza, lehendakariordetza, diruzaintza, eskualde-sareetako ordezkariak edo kide indibidualak).    


Urteko aurrekontuari edo karguen hautaketari buruzko erabaki nagusiak hartzen dira

Konferentzia hasi aurretik, GGNren Kontseilua bildu eta geoparkerako hautagaitza berriei eta lau urteko geoparke-errebalidei buruzko ebaluazioen txostenei buruz eztabaidatzen da. Hala ere, berrespenen inguruko erabakia Unescoren esku dago eta ez da iritsiko martxoa edo apirila baino lehen.

Lantaldeen bilerak dira Konferentziaren beste osagai nagusietako bat. Hezkuntzari, klima-aldaketari, geodibertsitateari eta ondare geologikoari, arrisku geologikoei, gastronomiari edo turismoari buruzko lantaldeak daude, adibidez. Talde horiek geoparkeetako adituak biltzen dituzte gai baten inguruan, eta, katalizatzaile batek zuzenduta, adibideak ematen dituzte, iritziak kontrastatzen dituzte eta geoparke guztien eskura jartzen diren materialak egiten dituzte, aplikatu ahal izateko.

Taldea trinkotzen

Indoor lan egun askoren ondoren, kanpoko irteera pizgarria izaten da. Biltzar-jauregiak berdinak dira leku guztietan, baina txangoetan paisaia, tokiko kultura eta geoparkearen ezarpena ikus daitezke, eta hori bakarra da horietako bakoitzean. Irteera aukera ugari izaten dira, abenturazaleagoak, kulturalagoak edo ibilaldi luzeagoak, baina tokiko gastronomia beti dago edozein aukeratan presente. Kasu honetan, maputxeen gastronomia dastatu ahal izan genuen.

 

Azken batean, bi urtean behingo hitzaldiak mundu geoparkeroaren topaleku dira, beste leku batzuetan zer egiten ari den ezagutzeko, bakoitza egiten ari dena erakusteko eta, batez ere, Geoparkeak programaren estrategiak indartzeko eta birbideratzeko, programa berria eta, aldi berean, hain dinamikoa baita.

Portugalgo Mendebaldeko Geoparkean elkartuko gara berriro, haiek izango baitira Konferentziaren hurrengo anfitrioiak; eta Geoparkearen berrikuntzak eramango ditugu bertara. Berrikuntza horiek asko izango dira, kontuan hartuta, ziurrenik, 2026ko ebaluazioa gaindituko dugula eta Jasangarritasun Turistikoko bi Planak gauzatuko ditugula, horrek dakarren guztiarekin.

Oesten, geoparkeago izango gara.